De afgelopen maanden heeft vrijwel het gehele ziekenhuispersoneel van Sengerema Hospital een opfriscursus ‘Helping Babies Breathe’ gevolgd. Inmiddels komen er ook collega’s vanuit andere ziekenhuizen in Tanzania om onze neonatale en kindergeneeskundige (ETAT) trainingen te volgen.
De afgelopen periode ontvingen we bezoek uit Geita, Sumve, Biharamulo en lokale kleine klinieken. Komende week mogen we collega’s ontvangen uit het noordelijke Shirati en het westelijke Kasulu. Ze leggen enorme afstanden of om onze trainingen te kunnen volgen. Op deze manier wordt kennis mooi verspreidt over meerdere ziekenhuizen.
716 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Afgelopen week hebben onze tropenartsen in opleiding Malouk en Sieuwke afscheid genomen. Voor hun opleiding tot Arts Internationale Gezondheidszorg en Tropengeneeskunde (AIGT) hebben zij het afgelopen half jaar hun laatste stage in Sengerema Hospital volbracht. Zij hebben positief bijgedragen aan lopende projecten van onze stichting. Inmiddels hebben we tropenarts in opleiding Yvonne mogen verwelkomen voor het aankomende half jaar. Karibu sana!
424 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
2021 stond in het teken van de renovatie van de NICU. Ook alle apparaten werden vervangen. Zo zijn er nieuwe ademhalingsmachines (CPAP) aangeschaft. Om deze goed te kunnen bevestigen, zijn speciale mutsjes nodig. De officiële mutsjes zijn erg duur en enkel verkrijgbaar in de Verenigde Staten. Daarom zijn we met het NICU-team op zoek gegaan naar een lokale oplossing.
Dankzij een zeer gulle bijdrage van de familie Hoenselaar, heeft NICU verpleegkundige Salomé lokaal kunnen investeren in maar liefst 300 compatibele mutsen. Een mooie opstap naar een duurzame, betaalbare toekomst.
512 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Jaarlijks worden gemiddeld 60 kinderen in Sengerema Hospital opgenomen met (ernstige) brandwonden. De behandeling hiervan is al jarenlang een belangrijke pijler van tropenarts Rian binnen onze stichting.
Tropenarts in opleiding Sieuwke is dit project aan het uitbreiden, en is samen met verpleegkundige Edina langs verschillende klinieken in de omgeving gegaan om posters op te hangen- en uitleg te geven over preventie en eerste hulp bij brandwonden.
438 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Het is vrijdagmiddag. We hebben de hele middag met het management zitten vergaderen over het elektriciteitsnetwerk van het ziekenhuis, een potentiële toekomst met solar energie (we leven hier immers op de equator) en de power factor. Overuren voor mijn brein, aangezien dit materie is waar ik geen verstand van heb. Ik probeer een intelligente vraag te stellen tussendoor, maar denk dat ik hierin eindeloos gefaald heb. Vermoeid na deze overvloed aan informatie besluit ik nog ‘even’ een laatste ronde over de NICU te lopen. Overdag lagen alle kindjes er goed en stabiel bij- dus ik verwacht eigenlijk serene rust.
Bij het openen van de groene deur, blijkt het tegendeel realiteit. Piepjes, gejammer, tranen en hulpeloosheid. Verpleegkundige Edward tracht met man en macht het borstkastje van een zes weken oude baby omhoog te krijgen met een masker en de beademingsballon. Pareltjes van zweet gutsen van zijn hoofd. De baby is asgrauw en vertoont weinig tekenen van leven. Vlot screen ik de rest van de intensive care, en bemerk dat er nóg twee kinderen niet ademen. Drie reanimaties tegelijkertijd. Intensief om een helikopterview te houden, hartmassage te geven, te beademen en met kunst en vliegwerk in het Swahili de moeders de harde realiteit duidelijk te maken. Na een lange reanimatie komt het eerste kindje te overlijden. De jonge moeder zakt letterlijk in mijn armen in elkaar van verdriet. Een fors tranendal volgt. Niet alleen bij deze moeder, veel moeders op de NICU huilen met haar mee. Zelfs de vader wordt opgetrommeld en kan zijn emoties niet bedwingen.
Dit overvalt me, en raakt me diep. Het tonen van deze, meer dan logische, emotie is namelijk nieuw voor mij. Eerder ervoer ik bij het overlijden van een kind een vorm van gelatenheid. Een afstand. Afsluiten voor de realiteit. Nadenken over de grote gevolgen voor de toekomst van het verlies van een kind. Tranen en diep verdriet komen binnen. Er volgt een moment van bezinning. Met het overleden kind in mijn armen staar ik over de NICU. De afgelopen zes jaar flitsen aan me voorbij. Daar waar ik eerder altijd zelf ieder kind vasthield totdat de laatste adem was uitgeblazen, hebben de moeders hier nu overwegend zelf een rol in. Baby’s doén ertoe. Voor de wereld, voor het land, de overheid, de zorg en ook voor de ouders. Er is een verandering gaande. Dit is waar we zo hard voor hebben gestreden de afgelopen jaren: ieder kind verdient een naam en een toekomst!
Leven in Sengerema
Zonnestralen maken plaats voor de sterren en de maan. Langzaam vindt een prachtig schouwspel plaats boven de heuvels van Sengerema, met een paars kleurende lucht. De nacht treedt in. Om stipt 19.00 is het donker. Zachtjes begint het getik van regen op de ramen. Dit is van korte duur, want ineens wordt de hemel opgehelderd door forse bliksemschichten en barsten de tropische regenbuien los. Het is regenseizoen, wat inherent is aan veel powercuts, en dus donkere en stille avonden. Ik geniet van deze ‘intieme’ momenten, want alleen dan ervaar ik serene rust. Enkel het geluid van natuurgeweld. Geen continue dreunen van de harde beats die vrijwel 24/7 vanuit de boxen dreunen en mission domineren. Enkel het geluid van regen, kikkers en krekels. Vaak kruip ik direct veilig onder mijn klamboe. Om 05.30 gaat ’s morgens mijn wekker. Ik kan enorm genieten van het intreden van de dag- en ga meestal voor dag en dauw hardlopen door de heuvels van Sengerema. Het kleurenpalet is divers en iedere dag even prachtig. Na een gezond ontbijtje met het verse fruit dat hier letterlijk van de bomen te plukken is, kan ik vervolgens mijn werkdag fris en fruitig beginnen.
Heri ya miaka mpya
Het voelt als eenmaal knipperen, en het jaar 2021 was voorbij. Ineens over de helft van mijn fijne leven in het Afrikaanse continent. Inmiddels is op culinair gebied geen uitdaging meer te groot. Er zijn beperkte levensmiddelen beschikbaar in Sengerema, dus bij bepaalde cravings leer je creatief zijn. Google en ‘grootmoeders recepten’ worden hier je beste vriend. Zo hebben we voor oud en nieuw heerlijk ouderwetse, vette oliebollen en appelbeignets gebakken. Zonder ‘gist’ van Koopmans, maar enkel met de poedertjes die op de markt beschikbaar zijn. Een pan vol spetterende olie en pruttelen maar. Het eindresultaat: goudbruine misvormde bolletjes met een mooi laagje maagdelijk poedersuiker. Veel tijd om te genieten van deze caloriebommen is er niet, want om 21.00 wordt onze aanwezigheid verzocht door het ziekenhuis. Op de spoedeisende hulp liggen twee jonge zusjes bewusteloos. De kleine lijfjes zijn van top tot teen bezaaid met angels. Ze zijn aangevallen door killer bee’s en niet overdreven meer dan 1000 keer gestoken. We trommelen een peloton studenten op, en in écht teamverband zijn we druk aan het vechten voor deze meisjes. Sommigen zorgen zorgen voor voldoende licht terwijl anderen druk in de weer zijn met pincetjes om angel voor angel zorgvuldig uit de kleine lijfjes te elimineren. Een triest begin van 2022 voor deze twee slachtoffers van een oneerlijke aanval door de bijen die eigenlijk liefkozend ‘Afrikaanse honey bee’s’ worden genoemd, maar eigenlijk levensgevaarlijke, agressieve insecten zijn die voor levensbedreigende situaties kunnen zorgen. Keer op keer kan ik me blijven verbazen van de casus die hier op dagelijkse basis de revue passeren. Wat kan het toch oneerlijk zijn in welk land je wieg staat.
Lakeviews
Terwijl de woorden uit mijn vingers vloeien, zit ik op een stijger aan Lake Victoria. Om mij heen glooien prachtige heuvels en ik hoor enkel het gekabbel van water, fluitende vogels en word ik af en toe opgeschrikt door letterlijk een brutale, nieuwsgierige aap. Ik ben halverwege mijn vierde maand in Afrika en had veel behoefte aan een moment van totale bezinning. Het leven in Afrika is bijzonder, maar ook erg indrukwekkend. Drie volle dagen ben ik even één met de natuur in een oase van rust. Ingrijpende en bijzondere casus van de afgelopen maanden passeren de revue. Wat ben ik ontzettend trots op onze prachtige NICU. Wat een dijk van een resultaat na jarenlange investeringen en soms zeker ook de nodige frustraties. Wat overleven er een boel kinderen, die eerder geen schijn van kans hadden. Eindeloze bewondering voor ons team, die deze intensieve zorg al zes jaar lang dag in- dag uit leveren. Ik ben blij dat ik ze de komende twee maanden nog mag bijstaan en ondersteunen tijdens deze prachtige missie voor de kinderen van de toekomst.
2,304 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Tropenarts in opleiding Malouk Lap heeft vandaag onderstaande acute tas geïntroduceerd. Deze tas zit bomvol medicatie en attributen die nodig zijn tijdens een spoedsituatie in het ziekenhuis. In diensturen is de acute tas de verantwoordelijkheid van de superviserende verpleegkundige. Het streven is tijdwinst en 24/7 toegankelijkheid tot (acute) middelen en medicatie bij spoedsituaties.
410 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Kerst is in zicht, al voelt dat niet zo met het stralende zonnetje in Sengerema. Hieronder zien jullie Salomé, 4 maanden te vroeg geboren met een gewicht van 800 gram. De afgelopen maanden heeft zij doorgebracht op de NICU. Inmiddels is ze een gezonde baby van bijna 2 kilogram, die de kerstdagen fijn thuis gaat doorbrengen met haar familie.
Alvast hele fijne feestdagen en een gezonde jaarwisseling gewenst vanuit Sengerema!
786 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Het is warm vandaag. Extreem warm. Zweet loopt in kleine straaltjes over mijn rug. De imposante intensive care unit voor zieke pasgeborenen is gevuld met couveuses, reanimatietafels, zuurstofmachines en ademhalingsapparaten. Een luid gepuf en gepiep van alle machines en een elektriciteitsnetwerk dat overuren draait, domineren de afdeling. Af en toe raakt het netwerk dusdanig overbelast, dat het wel eens stil en donker valt. Pruttelend komt vervolgens de generator op gang, en herstart het gepiep. Het weekend is in zicht en de afdeling is met name gevuld met zeer jonge prematuren. Tijdens de visite hobbelen vijf Tanzaniaanse coassistenten achter ons aan, die braaf mijn woorden letterlijk noteren in hun kladblokjes. Als ik ze verdiepende of uitdagende vragen stel, blijven ze me glazig aanstaren en een antwoord blijft uit.
Zodra ik de laatste punt in het dossier van een kind op de high care zet, licht mijn telefoon op. Een bericht van onze tropenarts Rian: spoedeisende hulp, NU NU NU. Dat betekent rennen. Nog geen minuut later storm ik de spoedeisende hulp op. Daar is een reanimatie gaande van een meisje van 7 jaar in een groen schooluniform. Gescheurd. Bloed. Overal bloed. Ze is aangereden door een motor en langs de weg voor dood achtergelaten. Uit haar mond sijpelt bloed en een anesthesist plaatst een beademingsbuisje in haar luchtpijp. Haar borstkas beweegt amper. Niet veel later komt haar hartslag terug, maar aan het uitwendig letsel te zien, zijn haar hersenen niet gespaard gebleven. Als team zetten we ons vol voor haar in. Aangezien haar pupillen nog reageren, besluiten we haar de maximale kans te willen bieden. Daarvoor moet ze naar een academisch ziekenhuis waar ze haar hersenen kunnen opereren. Een paar uur verderop, inclusief een overtocht met een boot (dank Nederland voor het bestaan van traumahelikopters). Mijn visite is reeds afgerond, en ik heb een voorliefde voor intensive care transporten, dus besluit haar in overleg te transporteren. Een oude, stoffige terreinwagen met geïmproviseerde zwaailicht en sirene komt voorrijden. We nemen plaats op een gammel bankje, en ook moeder, het babybroertje en opa proppen zich naast ons, om met het kritiek zieke meisje naar Mwanza te rijden. Als de ambulance optrekt, roept de spoedeisende hulp verpleegkundige halt. Ze begint luid te bidden. Een aandoenlijk tafereel, neem ik op dat moment aan. Nog geen vijf minuten later, begrijp ik haar smeekbedes naar boven en doe in gedachten met haar mee. De ambulancerit is namelijk werkelijk een kamikazerit. Met een luidspreker wordt door alleskunner Paulo geschreeuwd dat de weg moet worden vrijgemaakt, en ondertussen gillen alle mogelijke sirenedeuntjes door de speaker. De chauffeur houdt van afwisseling, dus de tonen ‘meow’, ‘whale’, ‘sirene’ en ‘speaker’ wisselen elkaar in hoog tempo af. Er wordt nogal eens een drempel over het hoofd gezien, wat toch vrij vervelend is met een groot neurotrauma aan boord. De verpleegkundige blijft olie op het vuur gooien door continu tegen me te roepen dat het gewonde meisje geen hartslag meer heeft. Na uitvragen blijkt de verpleegkundige het kleine monitortje dat haar vinger omvat (pulse oxymeter), niet te kunnen aflezen. Dus tijdens het handmatig beademen met een ballon door, geef ik nog een klinische les vitale parameters aan de verpleegkundige. Ondertussen wordt de boot vrijgemaakt zodat we als eerste aan boord kunnen. Uiteraard blijven we in Afrika, dus moeten we vervolgens gewoon wachten totdat de boot tot de nok toe gevuld is, voor we de overtocht over Lake Victoria maken. Het is een spannende overtocht, want haar conditie verslechterd met de minuut. Net op tijd halen we het academische ziekenhuis. Bij terugkomst in Sengerema een paar uur later, roept de verpleegkundige opnieuw tot stoppen. Ze dankt God opnieuw, luid en duidelijk, dat wij levend zijn teruggekeerd. Ik doe luidkeels mee. Amina (amen).
Stop, politie
Naast onze indrukwekkende avonturen in het ziekenhuis, besluiten we in de weekenden soms voor de nodige ontspanning op avontuur te gaan. Zo zijn we vorige maand met ons tropenteam naar de grens van Kenia gereisd. Een prachtige tocht langs de Serengeti met zebra’s en wildebeesten langs de weg, om uiteindelijk het meest noordelijke puntje van Tanzania te bereiken: Shirati. Daar staat een ziekenhuis vergelijkbaar met Sengerema Hospital, en daar zijn ook een aantal Nederlandse tropenartsen werkzaam. Eens in de zoveel tijd zoeken we elkaar op. Overdag met elkaar naar het ziekenhuis en ’s avonds een ware ‘mbuzi party’ (vrij vertaald: geitenfeest). Dit is hét Tanzaniaanse feest waarvoor iedereen z’n mooiste kleding uit de kast haalt. Pofmouwtjes, make up, gepoetste schoenen én een lekkere odeur mogen niet ontbreken. Er wordt dan namelijk een geit geslacht, die volledig wordt opgepeuzeld. Ja volledig, inclusief alle organen.
Met de geit nog verterend in de maag, starten we een dag later onze lange tocht terug naar Sengerema (circa zeven uur rijden). We wisselen het rijden af, en het is mijn beurt. Het blijft wennen om links te rijden (onderweg wilde ik met de spiegel nog wel eens een verroeste dala dala raken). Braaf houd ik mij in de dorpjes aan de maximumsnelheid van 50 kilometer per uur. Wel vind ik dat opvallend hard in onze auto. Volgens Rian ligt dat aan de auto en dat we zwaarbeladen zijn. Voordat we het weten, staat de politie ineens voor onze neus, en worden we aangehouden. Corruptie? Nee, ik ben geflitst, met meer dan 20 kilometer per uur te hard rijden. Hoe kan dat nou? Het blijkt een typisch ‘Afrikaans’ probleem: de kilometerteller is eigenwijs, en geeft lukraak een getal aan. De wijzer kwam letterlijk niet boven de 50 kilometer per uur uit. Na de enorme boete van omgerekend 12 euro, mochten we gelukkig weer doortuffen richting ons Sengerema. Mijn ‘gekochte’ rijbewijs in Zanzibar, werd ook voor lief genomen na een vriendelijke glimlach mijnerzijds.
Tanzania, nakupenda sana!
2,366 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Afgelopen jaar is onze intensive care unit voor zieke pasgeborenen verbouwd en gerenoveerd. Behoudens een nieuwe fysieke afdeling, zijn tevens nieuwe monitors, couveuses, ademhalingsapparaten én zuurstofmachines aangeschaft. Dit betekent niet meer continu ‘code zwart’ op onze NICU: kiezen welke baby de beste overlevingskansen heeft, en het meeste ‘recht’ heeft op ondersteuning. Nu kunnen we álle baby’s voorzien van de zorg die zij zo hard nodig hebben. Een prachtresultaat waar we trots op zijn.
Dit is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van Wilde Ganzen, Nederlands Albert Schweitzer Fonds, Little Superheroes, de broeders van Johannes de Deo en particuliere donaties aan onze stichting. Hartelijk dank voor alle steun!
478 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
De decembermaand is aangebroken, en dat betekent dat dankzij de AFAS Foundation de nieuwe Reproductive Child and Health clinic (RCH) gerealiseerd gaat worden. De RCH is een zeer belangrijke polikliniek voor onder andere fertiliteitscounseling, prenatale zorg, echo’s, vaccinaties, voedingsadviezen, omgang met HIV etcetera. Zie in onderstaande video de actuele- én beoogde situatie.
436 totaal aantal vertoningen, geen vertoningen vandaag
Wij maken op deze website gebruik van cookies. Een cookie is een eenvoudig klein bestandje dat met pagina’s van deze website wordt meegestuurd en door uw browser op uw harde schrijf van uw computer wordt opgeslagen.
