Project ABCDE
In het ziekenhuis van Sengerema heeft men dagelijks te maken met de opvang van acuut zieke en instabiele patiënten, waaronder ook de opvang van ernstige trauma patiënten valt. De zorg voor deze patiëntengroep richt zich zowel op de eerste hulp bij binnenkomst in het ziekenhuis, als ook de zorg voor patiënten binnen het ziekenhuis van wie de klinische situatie achteruitgaat tijdens opname. Indien de aandoening in een vroeg stadium wordt herkend en behandeld, is verdere achteruitgang vaak te voorkomen. Wordt er geen directe actie ondernomen, dan kan er irreversibele schade aan de organen ontstaan met uiteindelijk de dood tot gevolg. Het is dan ook van levensbelang dat er snel en adequaat gehandeld wordt.
Ondanks dat er een aantal jaren geleden aandacht voor deze patiëntengroep is geweest binnen de World Health Organization, blijft het een verwaarloosd onderdeel van de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden. In groot contrast met Nederlandse zorgverleners waren de verpleegkundigen en artsen in het ziekenhuis in Sengerema niet getraind in de opvang van acuut zieke patiënten of trauma patiënten. Hierdoor worden acuut levensbedreigende aandoeningen vaak gemist of te laat herkend.
Met dit project proberen we door middel van scholing grote kwaliteitsverbeteringen binnen de zorg te bewerkstelligen. Wij geloven dat door het aanbieden van structuur door middel van de zogenaamde ABCDE-methodiek op een voor iedereen toegankelijke manier de acute opvang van een patiënt kan worden verbeterd. De letters ABCDE staan voor: Airway, Breathing, Circulation, Disability en Exposure/ Environment en als deze volgorde wordt aangehouden, worden levensbedreigende condities snel en zorgvuldig opgespoord. Dit leidt tot een snelle herkenning van levensbedreigende condities, die dan direct behandeld kunnen worden onder het motto: “treat first what kills first”. Het trainen gebeurde volgens de Nederlandse standaarden, korte theoretische presentaties afgewisseld met praktische vaardigheden en scenario trainingen.
In oktober 2017 zijn Femke Verbossche en Danielle van Winden, twee Nederlandse SEH artsen in opleiding, met de trainingen van start gegaan. Gedurende twee weken zijn er trainingen gegeven aan dokters (Medical Officers, Assistant Medical Officers en Clinical Officers) en verpleegkundigen van de OK, spoedeisende hulp en intensive care. Er is een draaiboek gemaakt met casuïstiek gericht op aandoeningen die we veel zien in de tropen. Ook zijn er zakkaartjes gemaakt voor iedereen die de cursus volgt met hierop de basis van de ABCDE. In juli 2018 zijn Anne (in NL aan het werk als huisarts) en Margje van der Pluijm (tropenarts in opleiding) teruggegaan om opfriscursussen te geven en alle medewerkers te trainen die in de eerste ronde nog niet waren getraind. En met een oog op de toekomst en ons streven naar duurzame ontwikkelingen, hebben we veel aandacht gehad voor het concept “teach the teacher’’. We hebben ervoor gekozen lokaal personeel te scholen om de trainingen in de toekomst te blijven geven.
Binnen het ziekenhuis hebben nu alle artsen en verpleegkundigen van de hoog risico afdelingen (IC, SEH en verloskamers) ten minste één volledige trainingsdag doorlopen met als resultaat dat ze binnen hun functie op een adequate manier de ABCDE kunnen doorlopen bij elke instabiele patiënt.
Om de continuïteit van de trainingen te kunnen waarborgen hebben Steven (hoofd anesthesie/OK), Rian (tropenarts) en Samuel (verpleegkundige met bachelor educatie) samen een plan voor de komende maanden gemaakt. Het doel is dat er wekelijks middagen gepland worden met herhaaltrainingen zodat alle werknemers zich bekwaam blijven voelen volgens de ABCDE methodiek te werken.
We verwachten dat het ziekenhuis veel baat zal hebben bij deze symptomatische aanpak in de opvang van vitaal bedreigde patiënten waardoor veel sneller een levensbedreigend probleem kan worden herkend en behandeld.